Bir önceki yazımızda Python’da değişkenlerden bahsedip, veri tiplerine giriş yapmıştık. Eğer o yazımıza gitmek istiyorsanız buraya tıklayabilirsiniz. Bu yazımızda yarım kalan veri tipleri dersimize devam edeceğiz ve veri tiplerini tamamlayacağız. Tüm derslerimizin Windows ortamında devam ettiğini de hatırlayalım.
Listeler(List)
İçerikleri değiştirilebilen ve adından da anlaşılacağı üzere belirli ögeleri liste haline getirmek için kullanılan veri tipidir. Listeler köşeli parantezle tanımlanırlar. Listelerin içeriği tam sayı, noktalı sayı, karmaşık sayı veya karakter dizisi olabilir. Hatta listeler tüm bu veri tiplerinin tamamını aynı anda içerisinde barındırabilir. Bunu aşağıdaki örnekte görebilirsiniz.
>>> liste = [“yusuf”, “orulluoglu”, 25, 10 + 3j]
>>> type(liste)
<type ‘list’>
>>> print liste
[‘yusuf’, ‘orulluoglu’, 25, (10+3j)]
>>>
Yukarıdaki örneği inceleyelim. ‘liste’ adında bir değişken tanımladık. Bu değişkene köşeli parantez içinde “yusuf”, “orulluoglu” diye iki adet karakter dizisi ekledik. Aynı zamanda devamında bir adet tam sayı ve bir adet karmaşık sayı ekledik. Daha sonra type(liste) yaptığımızda gördük ki ‘liste’ değişkeni liste yapısında.
Listelere ulaşım ise şu şekilde gerçekleşir: Liste_Adı[istenilen içeriğin listedeki sırası]. Listeler sıralandırılırken ilk elemanı 0(sıfır) olacak şekilde diğer elemanlar teker teker numaralandırılır. Örneğin, yukarıdaki liste örneğinde “yusuf” sıfırıncı eleman, “orulluoglu” birinci eleman, 25 ikinci eleman ve 10 + 3j üçüncü elemandır.
>>> liste = [“yusuf”, “orulluoglu”, 25, 10 + 3j]
>>> liste[2]
25
>>> liste[0]
‘yusuf’
>>> liste[3]
(10+3j)
>>> liste[1]
‘orulluoglu’
>>>
Aynı zamanda listenin son elemanı ise -1. eleman olarak kullanılabilir. Buna göre 10 + 3j, -1.eleman, 25 -2.eleman diye devam eder. Böylece uzunluğunu bilmediğiniz bir listenin son elemanına ulaşabilirsiniz.
>>> liste[-1]
(10+3j)
>>> liste[-2]
25
>>> liste[-3]
‘orulluoglu’
>>> liste[-4]
‘yusuf’
>>>
Liste veri tipini sonraki yazılarımızda daha detaylı bir şekilde inceleyeceğiz.
Demetler(Tuple)
Listelere çok benzeyen ancak içeriği değiştirilemeyen veri tipleridir. Herhangi bir şekilde değiştirilmek istenmeyen listeler demet olarak tanımlanır. Listeler köşeli parantez ile tanımlanıyorlar. Demetler ise iki şekilde oluşturulabilir. İlki normal parantez ile (). İkincisi ise herhangi bir parantez kullanmadan yalnızca virgüllerle ayırarak.
>>> demet = “yusuf”, “orulluoglu”, 25, 10 + 3j
>>> type(demet)
<type ‘tuple’>
>>> demet2 = (“yusuf”, “orulluoglu”, 25, 10 + 3j)
>>> type(demet2)
<type ‘tuple’>
>>>
Tek bir ögesi bulunan demet oluştururken dikkat edilmesi gereken şey ise aşağıda gösterilmiştir.
>>> demetMi = (25)
>>> type(demetMi)
<type ‘int’>
>>> demetMi = (25,)
>>> type(demetMi)
<type ‘tuple’>
>>> demetMi = 25,
>>> type(demetMi)
<type ‘tuple’>
>>>
Eğer parantez içerisinde tek bir öge virgülsüz yazılırsa o ögenin tipi tanımlanmış olur. Bu yüzden yazılan ögenin yanına bir virgül konulması gereklidir.
Demetin elemanlarına erişim ise listelerdeki erişim şekliyle aynı olduğu için burada anlatılmayacak.
Demetler içerikleri değiştirilemediğinden dolayı listelere göre daha güvenlidirler. Ayrıca demetler listelere göre daha hızlı çalışmaktadırlar.
Sözlük(Dictionary)
Sözlükler, isimlerinden de anlaşıldığı üzere sözlük oluşturmamıza yarıyor. Yani belirli bir şeyi tanımlamak için başka bir tanımlamadan yararlanıyoruz. Örneğin, bir sınıfta bulunan 3 kişinin ayakkabı numarasını sözlük veri tipi aracılığıyla tanımlayabilirsiniz. Sözlükler tırnaklı parantez ile oluşturulurlar.
>>> sozluk = {“Yusuf”:42, “Mehmet”:43, “Ahmet”:41}
>>> type(sozluk)
<type ‘dict’>
>>>
Sözlük içeriğine erişim ise şu şekildedir.
>>> sozluk[“Yusuf”]
42
>>> sozluk[“Mehmet”]
43
>>> sozluk[“Ahmet”]
41
>>>
Dosya(File)
Dosya veri tipi dosya işlemlerinde kullanılmak için tanımlanmıştır ve dosya işlemleri yazımızda ele alınacaktır.
Bu yazımızın sonuna geldik. Bu yazımızda Python’ da veri tiplerine devam edip listelerden, demetlerden ve sözlükten bahsettik. İyi okumalar.
Yusuf Orulluoğlu 